U Crnoj Travi 2018. godine nije rođeno nijedno dete!!!

„U planinskoj opštini Crna Trava, na jugu Srbije, u 2018. godini nije rođeno nijedno dete – saznali smo u Matičnoj službi ove male i nerazvijene sredine. U istom periodu nije sklopljen nijedan brak. Lane je u samom opštinskom središtu, ali i selima ove opštine preminulo 35 osoba, pa je tako ionako nepovoljna demografska slika ovoga kraja još više pogoršana.“

Da li ovakvi natpisi i članci u medijima treba da nas opomenu?

Prema očekivanim projekcijama evropske statističke agencije Eurostat, Srbija će do 2060.godine imati 21% stanovnika manje nego 2015.godine.

Ovaj podatak Srbiju svrstava među evropske zemlje sa najvećim očekivanim smanjenjem broja stanovnika, a ova konstatacija je saopštena na panelu o demografskim promenama u Srbiji koji je održan krajem januara 2019.godine u Berogradu.

Eurostat (Evropski zavod za statistiku) je Generalni direktorat Evropske komisije koji se nalazi u Luksemburgu.

Njegova glavna zaduženja su pružanje statističkih informacija institucijama Evropske unije (EU) i promovisanje harmonizacije statističkih metoda u svim državama članicama i kandidatima za pristupanje kao i zemljama EFTA.

Organizacije u različitim zemljama koje sarađuju sa Eurostatom su integrisane u okviru koncepta Evropskog statističkog sistema.

SRBIJA – RASINSKI OKRUG

Od 169 opština i gradova na teritoriji Republike Srbije, u prošloj godini je samo pet imalo pozitivan prirodni priraštaj. To su: Sjenica, Novi Sad, Preševo, Novi Pazar i Tutin. U svim ostalim mestima beleži se negativan priraštaj stanovništva.

Analizirajući dostupne statističke podatke na teritoriji Rasinskog okruga, indeks porasta stanovništva je bio najveći u vremenskom periodu od 1971. do 1981. godine. Najmanju vrednost imao je u periodu od 1991. do 2002. godine. Na nivou opština, porast broja stanovnika zabeležen je u opštinama Kruševac i Trstenik u periodu od 1961. do 1971., dok je u ostalim opštinama prisutan blag pad broja stanovnika. U narednom desetogodišnjem periodu primetan je porast broja stanovnika u svim opštinama okruga, osim u Brusu i Varvarinu.

Od 1991. godine u svim opštinama se beleži konstantan pad broja stanovnika. Ovakva demografska slika Rasinskog okruga posledica je kompleksnih ekonomskih, kulturnih i političkih promena, koje su uslovile pad nataliteta, smanjenje prirodnog priraštaja i sve veće iseljavanje stanovništva.

Značajan pokazatelj promena u starosnoj strukturi stanovništva je indeks starenja. On predstavlja odnos broja stanovnika starih 60 i više godina prema broju stanovnika starih od 0-19 godina. Ako je njegova vrednost manja od 0,4, onda je stanovništvo još mlado, a ako se kreće iznad 0,4, onda stanovništvo pokazuje znake starenja. Vrednost ovog indeksa na teritoriji Rasinskog okruga u periodu od 1971. do 2011. uvećana je sa 0,47 na 1,43, što ukazuje na to da se sedamdesetih godina stanovništvo ove teritorije nalazilo na pragu demografske starosti, da bi u prvoj deceniji XXI veka dostiglo najdublju demografsku starost. U svim opštinama Rasinskog okruga vrednosti indeksa starenja su veći od 1,25, što može da ima značajne negativne posledice za buduću reproduktivnost stanovništva i formiranje radnog kontigenta.

Demografsko starenje stanovništva potvrđuje i prosečna starost. U periodu od 1971. do 2011. prosečna starost stanovništva Rasinskog okruga je povećana za 7,4 godine, a u poslednjem međupopisnom periodu za 1,7 godina. Između dva poslednja popisna perioda, jedino je u opštini Aleksandrovac smanjena prosečna starost za 0,9 godina, dok je u svim opštinama proces starenja polulacije intenziviran.

TRSTENIK

Opština Trstenik se prostire na 448 km² i ima 51 naseljeno mesto. Prema zvanično objavljenim statističkim podacima za 2017.godinu, opština Trstenik imala je 39.510 stanovnika, od toga 19.422 muškaraca i 20.088 žena. Prosečno, na jednom kvadratnom kilometru živi nešto preko 88 stanovnika.

Prema popisu iz 2011.godine opština Trstenik imala je 42.966 stanovnika, tako da za samo šest godina beležimo veoma značajan i zabrinjavajući broj – 3.456 stanovnika manje.

U 2017. godini na području trsteničke opštine rođeno je 272 beba, dok je iste godine umrlo 774 lica (354 muškaraca i 420 žene). Zabeležen je minus od 502 stanovnika!!! Alarmantan podatak, ali ne i poslednji zabrinjavajući. Cifri od -502 treba dodati i značajan broj ljudi koji su migrirali ka većim gradovima u Srbiji ili su se iselili u inostranstvo.

Opština Trstenik je na početku 21. veka suočena sa veoma ozbiljnim demografskim problemima. Oni su posledica dugogodišnjih ekonomskih i socijalnih promena kroz koje su Trstenikn kao i  čitava Republika Srbija prolazili.

Krucijalni problem je svakako nedovoljno obnavljanje stanovništva. Međutim, iz ovog problema proizilaze i mnogi drugi problem i negativni trendovi. Analizirajući statističke podatke stanovništvo opštine Trstenik je značajno ostarelo za poslednjih sedamdeset godina, što će u značajnoj meri uticati na buduću reproduktivnu moć stanovništva. Ujedno će se smanjiti i broj radno sposobnog stanovništva.

Kao zaključak se jasno nameće izraženo smanjenje broja mladog stanovništva, koje treba da bude nosilac buduće reprodukcije i obnavljanja stanovništva čitavog ovog kraja.